
ر سایهی ناامن افراطیت؛ «برخی دختران در بامیان، اجازه ندارند مکتب را به پایان برسانند»
با اینکه از بامیان همواره به عنوان یکی از ولایتهای امن کشور، به ویژه برای بانوان یاد شده، اما گویا در برخی از مناطق آن، ناامنی و اندیشههای افراطی به مشکلی جدی برای زنان و دختران تبدیل شده است. ذکیه رضایی، رییس امور زنان بامیان، در گفتوگویی با شبکهی جامعهی مدنی و حقوق بشر (از این به بعد «شبکه») میگوید، در برخی ولسوالیهای این ولایت، به دلیل وجود «افکار طالبانی»، دختران اجازه دارند حداکثر تا پایان دورهی ابتدایی درس بخوانند. وی میافزاید، هماکنون نزدیک به ۴۷ درصد از دختران در بامیان، در مکاتب درس میخوانند، اما شمار دانشآموزان دختر هر سال در دورهی لیسه، در برخی ولسوالیها با کاهش روبهرو میشود. بانو رضایی میافزاید، آنان سالانه برنامههای مشخصی در بخش آموزش و پرورش دارند که گاهی در برخی ولسوالیها، به دلیل ناامنی، با مشکل روبهرو میشود: «ریاست امور زنان بامیان، با همکاری وزارت معارف، سالانه کمپین افزایش شمولیت دختران در مکاتب را برگزار میکند. ما پیش از اجرای برنامه با مسوولان امنیتی همآهنگیهای لازم را انجام میدهیم و در صورت ناممکن بودن رفع خطر، کمتر به آن مناطق میرویم.» حس در خطر بودن، تنها زنان ولسوالیها و روستاهای ناامن بامیان را آزار نمیدهد، بلکه بانوان شاغلی که در محیطهای کاری نامصون کار میکنند، نیز همواره با مشکلاتی دست به گریباناند. شبکه: زنان بامیان در محل کارشان، چه مشکلاتی دارند؟ رضایی: گاهی شکایتهایی در مورد آزار و اذیت زنان در محیط کاری وجود دارد؛ البته منظور، آزار فیزیکی و روانی است. یکی دیگر از مشکلات، این است که به دلیل ساختار سنتی جامعه، برخی ادارهها فضای مردسالار دارند. مشکل دیگر، نبود امکانات برای زنان است، امکاناتی چون کودکستان محل کار که در قوانین به عنوان یکی از حقوق زنان شاغل به آن اشاره شده است. با وجود مشکلاتی که به آنها اشاره شد، به گفتهی بانو رضایی، زنان بامیان در سالهای پس از سقوط طالبان، دستآوردهایی در حوزههای سیاسی، اقتصادی و ورزشی داشتهاند. حضور زنان در راس حکومت محلی، فعالیت در اقتصادهای کوچک و حضور در مسابقات بینالمللی ورزشی، بخشی از دستآوردهای زنان بامیان است که بانو رضایی به آنها اشاره میکند. شبکه: با درنظرداشت مشکلات و دستآوردهای زنان بامیان در بخشهای گوناگون، انتظار آنان از گفتوگوهای صلح چیست؟ رضایی: یکی از خواستههای زنان، حفظ دستآوردهای آنان است، همچنین افکار افراطی باید از بین برود و حضور زنان در بخش آموزش و پرورش، صحت، ورزش و دیگر حوزهها حفظ و تقویت شود. به باور بانو رضایی، با ترکیب کنونی هیات مذاکرهکننده، نمیتوان به گونهی درست به اهداف رسید؛ زیرا نمایندهگان زن در تیم مذاکرهکننده، نمیتوانند از خواستههای زنان نمایندهگی کنند: «هر فردی در بخش سیاسی افکار مختص به خود را دارد و نظریات دیگر در آن شامل نیست. در ترکیب این تیم، خالیگاههای زیادی وجود دارد و فکر نمیکنم اعضای آن بتوانند به نمایندهگی از جامعهی مدنی و فعالان حقوق زن حرف بزنند و بیشتر به منافع سیاسی خود فکر میکنند.» به گفتهی رییس امور زنان بامیان، مشکلات زنان این ولایت و سایر زنان افغانستان، در صورتی حل خواهد شد که زنانی از اقشار مختلف جامعه که حرفی برای گفتن دارند، در مذاکرات صلح حضور پیدا کنند. در غیر این صورت، با ترکیب کنونی تیم مذاکرات صلح، زنان کمتر به اهدافشان خواهند رسید. گفتوگوی شبکهی جامعهی مدنی و حقوق بشر با ذکیه رضایی، رییس امور زنان بامیان