راهی جز صلح نداریم
شماری از فعالان جامعه‌ی مدنی می‌گویند اگر چه هنوز نتیجه‌ی روشنی از گفت‌وگوهای صلح با مردم در میان گذاشته نشده است، اما در هر حال برگزاری آن اقدامی درست و از نیازهای مبرم بوده است. ذاکر استانکزی، رییس اجرایی انستیتوت جامعه‌ی مدنی افغانستان، در گفت‌وگویی با شبکه‌ی جامعه‌ی مدنی و حقوق بشر (از این به بعد «شبکه») می‌گوید، مردم از جنگ خسته شده‌اند و آغاز گفت‌وگوهای صلح فرصتی برای رهایی از این وضعیت است. «ما به عنوان یک کشور مصرفی، راهی به جز صلح نداریم. گفت‌وگوهای صلح را به فال نیک می‌گیریم و امیدواریم نتیجه‌ی خوبی داشته باشد.» شبکه: گفت‌وگوهای صلح چه فرصت‌ها و امیدهایی برای زنان ایجاد کرده است؟ استانکزی: به نظر من از مهم‌ترین فرصت‌های ایجاد شده در این گفت‌وگوها این است که زنان (اعضای تیم) می‌توانند به صورت مستقیم در مورد مسایل مربوط به خودشان با تیم مخالف بحث و گفت‌وگو کنند. شبکه: به نظر شما زنان تیم مذاکره‌کننده، چه موضوعاتی را باید با تیم مقابل در میان بگذارند؟ استانکزی: به نظر من آنان باید بر حفظ دست‌آوردهای چندسال اخیر و حقوق‌شان تاکید کنند. هم‌چنین تمام اعضای تیم باید در مورد دست‌رسی به عدالت، حقوق اقلیت‌ها و قربانیان جنگ و آزادی بیان گفت‌وگو کنند. به باور من تمام این موارد باید خط سرخ باشد. شبکه: در صورت مشارکت طالبان در قدرت، آیا زنان آزادی‌های کنونی مدنی را خواهند داشت؟ استانکزی: این موضوع قابل پیش‌بینی نیست، اما امیدوارم طالبان در دیدگاه خود نسبت به این موضوع تغییر بیاورند؛ تا تمام شهروندان، اعم از زنان و جوانان، فرصت دست‌یابی به حقوق خود را پیدا کنند. شبکه: اگر قرار باشد در گفت‌وگوهای صلح، محدودیت‌هایی در رابطه با حقوق زنان وضع شود، به نظر شما قابل قبول خواهد بود؟ استانکزی: در سال‌های اخیر دست‌آوردهای زیادی از جمله تصویب و تطبیق قوانین ملی و بین‌المللی داشته‌ایم و این بسیار مهم است و به نظر من حتا گذشتن از جزیی‌ترین آن‌ها، کار درستی نخواهد بود. شبکه: نگرانی‌های شما در رابطه با گفت‌وگوهای صلح چیست؟ استانکزی: نخستین نگرانی من در رابطه با مذاکرات صلح این است که اگر نتیجه‌ی مثبت نداشته باشد، به زیان هر دو طرف خواهد بود. دیگر این‌که مشخص نیست دو طرف‌های مذاکره‌کننده برای موفقیت روند، تا چه اندازه از خواست‌های‌شان خواهند گذشت. در کنار این موارد، نگرانی دیگر من در مورد ادامه‌ی حمایت جامعه‌ی جهانی از افغانستان پس از گفت‌وگوهای صلح است؛ به نظر من، هم در صورت موفقیت گفت‌وگوها و هم اگر مذاکرات نتیجه‌ی مثبتی در پی نداشته باشد، به کمک جامعه‌ی جهانی نیاز خواهیم داشت. آقای استانکزی می‌گوید، فعالان جامعه‌ی مدنی از آغاز گفت‌وگوهای صلح بین گروه طالبان و ایالات متحده امریکا منسجم شدند؛ تا خواسته‌ها و نگرانی‌های مردم افغانستان را به گوش تیم مذاکره‌کننده برسانند. وی می‌افزاید، اعضای جامعه‌ی مدنی مکانیسم‌هایی را ایجاد کرده‌اند تا از راه آن، شهروندان از همه‌شمول بودن روند صلح اطمینان حاصل کنند. گفت‌وگوی شبکه‌ی جامعه‌ی مدنی و حقوق بشر با ذاکر استانکزی، رییس اجرایی انستیتوت جامعه‌ی مدنی افغانستان