گزارشی از کنفرانس ولایتی
گزارشی از کنفرانس ولایتی: “حضور معنا دار اقلیت های آسیب پذیر در روند صلح” ولایت بامیان، مورخ 3 عقرب 1399 مطابق با 24 اکتوبر 2020.
کنفرانس توسط شبکه جامعه مدنی وحقوق بشر و مؤسسه حقوق بشر ومحو خشونت، با اشتراک بیش از 70 نفر از اقلیت های قومی سادات، قزلباش و اقلیت مذهبی شیعه اسماعیلیه، فعالین جامعه مدنی، اهل رسانه و خبرنگاران، مقامات ولایتی ازجمله والی بامیان، نماینده شورای ولایتی، نماینده قوماندانی امنیه، آمرامور سرحدات اقوام و قبایل، رئیس کمیسیون حقوق بشر اساتید دانشگاه، محصلین و فرهنگیان، اقای عبدالودود پدرام رئیس اجرایی مؤسسه حقوق بشر و محو خشونت، در هوتل هایلند ولایت بامیان برگزار گردید.
کنفرانس با تلاوت چندی از قرآن مجید توسط یکی از اشتراک کنندگان آغاز و سپس اسماعیل ذکی به نمایندگی از شبکه جامعه مدنی و حقوق بشر و مؤسسه حقوق بشر و محو خشونت، پیرامون اهداف کنفرانس و تحقیقات انجام شده توسط این دو مؤسسه در 9 ولایت کشور صحبت نمود و گزارشی تحقیقی را به حاصرین پیشکش نمود.
بعد از آن محترم سید انور “رحمتی” والی بامیان پیرامون موضوع صحبت نموده ضمن قدر دانی از تدویر کنفرانس، در قسمت از سخنان خود گفتند: صلح خواست تمام مردم افغانستان بوده و حکومت تلاش دارد تا با استفاده از هرفرصت ممکن برای ایجاد صلح زمینه سازی نماید. رهایی طالبانی که جانی ترین آدم ها بودند خود حسن نیت دولت افغانستان را نشان می دهد و ما با تمام توان از دست آوردهای نزدیک به دو دهه دفاع می نمائیم.
سخنران بعدی کنفرانس، محترم محمد سجاد محسنی سخنگوی شورای علمای بامیان، پیرامون مدارا و همدیگر پذیری از دیدگاه اسلام صحبت نموده گفتند: “در تمام ادیان الهی و مذاهب اسلامی صلح جایگاه خاصی داشته و به عنوان یک اصل مطرح است. اسلام و پیشوایان دینی همواره به مدارا و همزیستی مسالمت آمیز تأکید داشته و پیروان خود را به روادای و گذشت توصیه می نماید”.
بعد از آن محترم آقای حاجی اسدی نماینده شورای ولایتی صحبت نموده و تأکید بر حفظ وحدت و یک پارچگی بین تمام اقشار جامعه بخصوص اقوام ساکن در کشور نموده و حفظ نظام جمهوری را یکی از وجایب شهروندی دانسته افزودند:” باوجود مشکلاتی که در نظام موجود است. ماراهی جز حمایت از این نظام نداریم و بدیل دیگری وجود ندارد”.
در ادامه کنفرانس، محترم محمد جواد دارگر رئیس دفتر ساحوی کمیسیون مستقل حقوق بشر در رابطه با حقوق اساسی اقلیت های مذهبی و قومی در منابع بین المللی و ملی از جمله حقوق مدنی، سیاسی، حقوق اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی صحبت کردند. در قسمتی از صحبت های خود گفتند: “حقوقی را که یاد آور شدم دولت مکلف است که آن را برای اقلیت های قومی و مذهبی فراهم کنند و دولت افغانستان درجهت دسترسی آنان به این حقوق باید پاسخگو باشد”.
در قسمت دوم کنفرانس، اعضای پنل هریک خانم مصومه امیری عضو جامعه مدنی و فعال حقوق زن، استاد رضا ابراهیم معاون امور محصلان دانشگاه بامیان و استاد دانشگاه و دکتر محرم علی نوروزی معاون علمی دانشگاه بامیکا، به گردانندگی اسماعیل ذکی پیرامون موضوعات از قبل تعیین شده صحبت کردند.
خانم معصومه امیری در مورد راهکارهای حقوقی، اقلیت های قومی و مذهبی در قوانین کشور ازجمله قانون اساسی پرداخته و اظهار داشتند:” خوشبختانه تاحدودی قانون اساسی کشور حقوق اقلیت های مذهبی و قومی را به رسمیت شناخته و آزادایهای مراسم مذهبی و دینی که در قانون برای اقلیت های قومی و مذهبی تسجیل شده خود بیانگر این موضوع می باشد. با آنهم اما قانون در حصه اقلیت ها مشکلات خود را دارد. از جمله از شرط کاندیدا شدن رئیس جمهور و معاونین آن، شرط مسلمان بودن را قید کرده که این خود حقوق اقلیت های دینی ساکن در کشور را محدود و نقض می نماید.”
استاد رضا ابراهیم از دید جامعه شناختی به موضوع پرداخته در قسمت از سخنان خود گفتند:” ملاحظه می گردد که تمامی روند بیشتر از دوسال مذاکرات و تفاهمات صلح به دور ازحضورمردم و اقشار آسیب پذیرسپری شده است و این فرایند بیشتر نخبه گرایانه و در سطح نخبه گان سیاسی، قومی و بازیگران به پیش برده شده است. از این رو نیاز است تا گفتمان نخبه محور صلح به یک گفتمان تکثر گرا تبدیل شده و صدا و خواسته های اقشار مختلف مردم در این فرایند دخیل گردد. بر علاوه راهکارهای بین المللی و استفاده از تجارب بین المللی، از راهکارهای بومی در قسمت مشارکت مردم و اقشار آسیب پذیر بهره جسته شود”.
سخنران آخر پنل دکتر محرم علی نوروزی بوده که از دیدگاه سیاسی به موضوع پرداخته وچکیده بحث شان روی دینامیزم قدرت در افغانستان بوده که چنین بیان داشتند: “سه فاکتور در دینامیزم قدرت دخیل بوده اند. 1 قومیت 2 حمایت خارجی 3 مذهب. راهکار برای شریک نمودن اقلیت ها:
1 غیر متمرکز سازی قدرت 2 سکولار سازی نظام سیاسی 3 لابی سازی میان قدرت های خارجی 4 فرهن سازی در جهت تغیر ذهن اقلیت 5 تعریف منافع مشترک میان اقلیت ها.
بخش سوم کنفرانس با حضور داشت سه نماینده آقای احمد ذکی مصباح از اقلیت قومی سادات، محمد امیر دانشیار از اقلیت مذهبی شیعه اسماعیلیه و میرزاحسین محمدی از اقلیت قومی قزلباش صحبت نموده و خواسته های شان را مطرح کردند. توجه به اقلیت ها، سهیم ساختن آنان در پروسه های ملی و رسمیت پیدانمودن مذاهب اقلیت های مذهبی، از خواسته های آنان بود. کنفرانس با خوانش قطع نامه توسط خانم ثریا حق یار یک تن از اعضای جامعه مدنی بامیان، خاتمه یافت